Als ondernemer voelt het vaak alsof je altijd ‘ja’’ moet zeggen. Dat is iets wat veel zzp’ers en mkb’ers ervaren. Je zegt eigenlijk altijd ‘ja’ tegen nieuwe opdrachten, tegen klanten en tegen kansen. Zeker in de beginfase is dat zo. Dit ook omdat je bang bent dat er ook een tijd kan komen dat er minder opdrachten of kansen zijn en geen spijt wilt krijgen van werk dat je geweigerd hebt. Eigenlijk lijkt het weigeren van werk een luxe die je je niet kunt permitteren. Toch is af en toe ‘nee’ verkopen een verstandige keuze, en soms zelfs ook noodzakelijk voor de groei van je. We bespreken vijf redenen waarom dat zo is.
Niet elke opdracht past bij jouw bedrijf
Denk je dat iedere opdracht een goede opdracht is omdat het een betalende klant is en je het werk technisch gezien wel kunt doen? Dat is echt niet altijd zo. Soms kan er namelijk een opdracht voorbijkomen die eigenlijk niet zo goed past bij jouw expertise, werkwijze of visie. Het gevolg kan dan zijn dat je je er onzeker in voelt, mogelijk meer tijd aan kwijt bent dan gewenst en werk aflevert waar je niet trots op bent. Ondanks je inzet, kun je dan met een ontevreden klant komen te zitten. Je kunt het zo bekijken: elke keer dat je ‘ja’ zegt tegen iets wat niet bij je past, zeg je in feite ‘nee’ tegen werk waar je wél volledig achter staat. Op de lange termijn kan dit, in combinatie met een ‘verwaterd’ portfolio, van negatieve invloed zijn op je reputatie. Juist door keuzes te maken, positioneer je jezelf duidelijker in de markt.
Tijd is je meest waardevolle bezit
Het is misschien een cliché, maar tijd is geld. Tijd is beperkt, net als energie. Een opdracht die je aanneemt houdt automatisch in dat je voor iets anders minder ruimte overhoudt, of dat nu om bestaande klanten, nieuwe kansen of simpelweg om rust en herstel gaat. Daarnaast is ruimte voor reflectie ook belangrijk. Als je altijd maar in de doe-stand staat, blijf je hangen in uitvoerend werk zonder te werken aan het verbeteren van je strategie en je verder te ontwikkelen. ‘Nee’ zeggen geeft je de mogelijkheid om op een bewustere manier met je tijd om te kunnen gaan. Zie tijd als een investering en verspil het daarom niet aan werk dat je liever niet doet.
Je voorkomt frustratie en stress
We lieten het woord energie vallen. Sommige dingen kosten energie, andere dingen leveren energie op. Werk dat goed bij je past, levert energie op. Maar een opdracht die om welke reden dan ook niet goed voelt, kost je doorgaans vooral energie. Let hierbij goed op je onderbuikgevoel, want vaak klopt dat. Luister daarnaar en wees eerlijk naar jezelf én anderen toe over wat je wel en niet wilt doen. Daarmee bescherm je jezelf tegen onnodige stress. Dat maakt je leven als werkende ondernemer een stuk aangenamer.
‘Nee’ zeggen is ook een vorm van professionaliteit
Ben je bang dat je onprofessioneel overkomt als je ‘nee’ zegt? Dat is vaak onterecht, want in werkelijkheid is het vaak juist het tegenovergestelde waar. Door duidelijk aan te geven wat je wel en niet doet en waar je grenzen liggen, laat je zien dat je heel goed weet waar je voor staat. Juist dat schept vertrouwen. Voor de klant is dit uiteindelijk ook gewoon beter, want die heeft er meer aan om te horen dat iets niet jouw specialiteit is dan dat je een halfbakken resultaat aflevert. Wat je wel kunt doen, is iemand doorverwijzen naar een ander wiens specialisme het wél is. Dan beteken je toch iets voor de klant in kwestie, die daardoor mogelijk voor iets dat wel bij jou past bij je terugkomt in de toekomst.
Je geeft jezelf focus en richting
Het helpt jou ook in je ontwikkeling om vaker ‘nee’ te zeggen. Elke keer dat je dat doet, geeft dat je meer richting waarmee je jouw aanbod kunt aanscherpen, een scherper beeld krijgt van de doelgroep die je wilt bedienen en meer focus voor je marketing. Je leert jezelf ook kennen als ondernemer, want je ontdekt zo wat je energie geeft, wat je sterke punten zijn en welke zaken je wilt ontwikkelen. Als je de verkeerde opdrachten krijgt, is dat ook een indicatie dat je positionering niet helemaal klopt en je de verkeerde doelgroep aantrekt. Met die kennis kun je je bedrijf stap voor stap in de richting sturen die écht bij je past.
Met dat laatste in het achterhoofd zou je kunnen stellen dat ‘nee’ zeggen eigenlijk ook een groeistrategie is. Groei ontstaat immers niet alleen en niet altijd door werk aan te nemen, maar juist ook door selectief te zijn en je te specialiseren. Een ‘nee’ hoeft ook niet onvriendelijk te zijn als het vanuit visie en niet vanuit arrogantie komt. Je zegt eigenlijk vooral dat je kiest om je tijd, energie en expertise te besteden aan werk waar je volledig achter staat. Het is alleen maar krachtig en professioneel om daarvoor te staan.
