QWERTY!

Het toetsenbord: de toegangspoort tot de digitale wereld

Nee, “qwerty” is geen krachtterm voor het geval onze computer weer eens één van zijn beruchte blauwe vastloopschermen vertoont, maar de eerste 6 letters van een standaard toetsenbord. Een andere vraag zou kunnen zijn hoe men in hemelsnaam tot die vreemde opeenvolging van letters is gekomen, terwijl het toch logischer zou zijn gewoon de alfabetische volgorde aan te houden.
Nadat we met datzelfde bord QWERTY hebben ingetypt in een zoekmachine, krijgen we daarop het volgende antwoord: de volgorde van letters op een toetsenbord voor een computer is afkomstig van de opeenvolging zoals die op een typemachine is ontstaan. Oorspronkelijk op alfabet liep de machine voortdurend vast, omdat veel gebruikte tekens naast elkaar kwamen te liggen en daardoor de letterstangetjes botsten en klemden. Na een periode van experimenteren ontstond in 1873 de indeling zoals we die nu nog steeds gebruiken.

Het meest voorkomende toetsenbord heeft deze standaard Amerikaanse uitvoering, maar er zijn wat variaties in omloop in andere landen. Zo kennen Frankrijk en België het AZERTY, heeft Duitsland en een deel van Oost-Europa het QWERTZ, en worden hier en daar aparte tekens ingevoerd. Deze lijken dan nog enigszins op de ons bekende indeling, terwijl het cyrillisch in Rusland en de karakters in China een bord laten zien, waar we waarschijnlijk helemaal niets mee kunnen.

De functie van een toetsenbord
Het toetsenbord is een invoerapparaat voor een computer. Via een dergelijk bord kunnen allerlei commando’s worden ingegeven, die na een klik op de invoer-of enterknop ten uitvoer gebracht kunnen worden. Het toetsenbord vormt samen met de muis een twee-eenheid, waarbij de muis verantwoordelijk is voor de exacte plaats waar de commando’s moeten worden geplaatst. Hoewel dit ook mogelijk is via het toetsenbord zelf, gaat het met de muis veel sneller en doelgerichter. Het gebruik van een goed functionerend toetsenbord is essentieel voor de werking van de computer.

De verschillende soorten toetsenborden
We kunnen toetsenborden op verschillende manieren indelen:

• Aard
  • Het vaste toetsenbord is een stukje hardware, een meestal rechthoekige, of ongeveer rechthoekige platte kast, waar alle benodigde elementen zodanig zijn gemonteerd, dat ze bij indrukken een teken weergeven op het scherm. (PC, laptop)
  • Een virtueel toetsenbord is een bord verwerkt in het beeldscherm zelf. We zien dit vooral bij tablets en mobiele telefoons. Een virtueel scherm wordt gehanteerd met de zogenoemde touchscreen technologie.
• Verbinding
  • USB: het bord is met een USB kabel verbonden met de computer.
  • Draadloos: hierbij heeft het toetsenbord draadloos een zender en wordt de computer voorzien van een ontvanger, meestal in de vorm van een kleine USB-stick.
  • Bluetooth: ook dit is een draadloze technologie, maar er kan met meerdere toestellen tegelijk contact gemaakt worden. Je hoeft dus niet voor elk apparaat een apart bord aan te schaffen, maar hebt genoeg aan één bluetooth toetsenbord.
• Functie
  • Algemeen: voor alle standaard functies
  • Gaming toetsenbord: speciaal ontwikkeld om het spelen van games te vergemakkelijken.•
• Gebruiksgemak
  • Standaard: de vorm van het bord is rechthoekig
  • Ergonomisch: door aanpassingen aan vorm en ligging is het bedoeling de belasting op vingers, handen en polsen te verkleinen.

Het gaming toetsenbord
Hoewel een computer een uitermate praktisch en handig hulpmiddel is, wordt het natuurlijk ook gebruikt voor het spelen van spelletjes. Ooit begonnen als heel simpel, zijn de games van vandaag een wonder van creativiteit en uitvoering. Er zijn voor het spelen diverse apparaten beschikbaar. Zo is er een stuurwiel voor racing games, een joystick, de muis, speciale controllers, maar omdat we al zo bekend zijn met het gebruik van het toetsenbord, wordt ook dit apparaat veelvuldig gebruikt bij het gamen. Om beter aan de vraag van de speler te voldoen, zijn er bedrijven die zich speciaal gericht hebben op de productie van een gaming toetsenbord.

Een gaming toetsenbord heeft een aantal voordelen ten opzichte van een ‘gewoon’ bord. Zo reageren de toetsen sneller en bevinden zich een aantal extra macrotoetsen(toetsen voor een specifiek spelcommando) op zo’n bord. Je hoeft meestal ook niet zo hard te drukken om een reactie te krijgen en je hoort vaak een duidelijke klik, waarmee kenbaar wordt gemaakt dat je een opdracht hebt gegeven via een toets.Ook kunnen specifiek voor een spel bedoelde toetsen anders gekleurd zijn.Naast functionele voordelen zien gaming toetsenborden er vaak wat gelikter uit, waarbij men vaak werkt met extra verlichting en kleuren.

Waar moet je op letten als je een toetsenbord koopt?
Omdat de functionaliteit van elk toetsenbord over het algemeen hetzelfde is, zijn het eigenlijk kleine dingen, die het verschil maken tussen een bord dat je ligt en een bord waarmee je niet uit de voeten kunt. Zo kan de grootte van het toetsenbord veel uitmaken. Sommigen kunnen uitstekend overweg met een miniatuurbordje, terwijl anderen liever een goed overzicht willen behouden. De ergonomie van het bord is een belangrijk element. Er zijn hele specifieke ergonomische borden op de markt, maar een kleine kromming van de letter rijen kan al net dat verschil maken tussen langdurig klachtenvrij typen, of om de haverklap een polsmassage.

Er is een aantal bekende makers van toetsenborden, sommige zelfs specialistisch. Zo heeft Microsoft een geheel eigen assortiment van alles wat met de computer te maken heeft, en is Logitech meer een specialist in invoerapparatuur. Je zou dan kunnen denken dat de laatste misschien meer aandacht en ontwikkeling in zijn producten stopt. Naast deze twee is Trust nog de meest bekende.

Uiteindelijk komt het neer, zoals zo vaak, op een goede prijs-prestatie verhouding, je wilt tenslotte waar voor je geld. Toetsenborden heb je in diverse prijsklassen, van amper een tientje tot ver boven de honderd euro.

Voor- en nadelen
Zo hoef je, als je de beschikking hebt over een virtueel toetsenbord met bijbehorende technologie, niet eens een vast bord aan te schaffen. Een toetsenbord draadloos of bluetooth toetsenbord is handig, omdat je geen last hebt van een in de weg zittende kabel, maar je moet er wel batterijen in doen. De energie van een bekabeld bord wordt echter geleverd via de computer.
Een standaard draadloos bord is gericht op slechts één computer, terwijl men via het gebruik van bluetooth diverse apparaten kan aansturen. Soms wordt er een combinatie van draadloze muis en toetsenbord geleverd, die samen met één ontvanger werken. Zo heb je maar één USB-poort in gebruik.

Onderhoud
Door veelvuldig gebruik, en dus contact, eten en drinken in de nabijheid van het bord, dingen en rommel die erop vallen en stof, kan een toetsenbord behoorlijk vies worden. Kruimels, drank, vettigheid en andere zaken kunnen ervoor zorgen dat het bord niet meer optimaal functioneert en het is dus van belang, niet alleen voor de werking, maar ook voor de hygiëne, dat je het toetsenbord regelmatig schoonmaakt.

Voor je begint met schoonmaken moet je wel eerst het contact met de computer verbreken, of de computer uitschakelen. Je bent met de knoppen van het bord bezig en deze verzenden commando’s naar de computer. Zodoende kan er van alles gebeuren, terwijl je er niet op let.

• Het eerste dat we meestal doen, is het omkeren van het bord en het wegblazen van vuil. Je kunt hiervoor een spuitbus met perslucht gebruiken, maar ook een borstel of kwastje kan je al verder helpen.
• Je kunt met een wattenstaafje en alcohol de toetsen individueel te lijf gaan.
• Voor een echt grondige beurt kun je de toetsen verwijderen om vervolgens toetsen en bord te reinigen. Let er dan wel op dat je de toetsen weer in de juiste volgorde terug zet.