Pesten lijkt iets dat kinderen doen en dat plaatsvindt in en om scholen, maar pesten op de werkvloer is wel degelijk ook een bestaand probleem. Dat kan zich op verschillende manieren uiten. De medewerker die wordt gepest op het werk kan te maken krijgen met kleinerende opmerkingen, flauwe grappen te verwerken krijgen of het onderwerp worden van geroddel. Ook constante kritiek kan als pesten op het werk worden beschouwd als dit niet terecht is. Helaas kan er zelfs ook sprake zijn van fysiek geweld ten opzichte van en isolatie van werknemers. Soms gebeurt het in het openbaar, soms gebeurt het verborgen. Hoe ga je als baas om met pesten op de werkvloer?
Goede redenen om er wat aan te doen
Je kunt er natuurlijk voor kiezen om er niets aan te doen als een personeelslid wordt gepest op de werkvloer. Misschien heb je de instelling dat mensen zichzelf moeten kunnen (leren) verweren. Niet iedereen zit echter psychisch hetzelfde in elkaar. Langdurig blootstelling aan pestend gedrag kan leiden tot zodanige stress en demotivatie dat iemand genoodzaakt voelt zich ziek te melden, met wat in potentie langdurige uitval zou kunnen zijn. In ernstige gevallen loopt iemand zo’n grote psychische schade op dat hij of zij arbeidsongeschikt wordt. De stap terug naar werk kan groot worden. Dat is heel vervelend voor de persoon in kwestie, maar het kan jou als werkgever ook heel veel geld kosten. Dat zijn redenen om het niet te laten gebeuren en echt iets te doen aan pesten op jouw werkvloer.
Vertrouwenspersoon en klachtencommissie
Iemand die gepest wordt op het werk moet dit iemand kunnen bespreken die dit in principe geheimhoudt en niet oordeelt over degene die zich gepest voelt. Dat zou een leidinggevende kunnen zijn, maar pesten op het werk door een leidinggevende komt net zo goed voor. Bovendien voelen veel mensen zich er niet bij om hun gemak om dit met een leidinggevende te bespreken. Daarom is het verstandig om een vertrouwenspersoon aan te stellen waar medewerkers die een probleem hebben in vertrouwen mee kunnen praten. Bij grotere bedrijven is ook het oprichten van een klachtencommissie verstandig.
Opstellen van een gedragscode
Is pesten op het werk strafbaar? Helaas niet, tenzij het tot fysieke of verbale bedreigingen komt. In de basis moet je als werkgever pesten op de werkvloer echter al willen en kunnen uitsluiten. Om die basis te creëren, kun je een gedragscode opstellen. Zorg dat alle medewerkers op de hoogte zijn van die gedragscode en deze ook ondertekenen. Zo heb je een instrument om op terug te grijpen in het geval dat er sprake is van pesten op de werkvloer. Je kunt de pestende medewerker(s) er dan op wijzen dat ze de gedragscode overtreden. Na meerdere, goed gedocumenteerde waarschuwingen kan er dan voldoende grond zijn om de pestende medewerker te ontslaan.
Gepeste medewerker ontslaan
Je kunt natuurlijk ook de gepeste medewerker ontslaan om het probleem te verhelpen, maar dat is naast laf en onethisch ook juridisch niet deugdelijk. Dergelijke ontslagen zijn al meermaals teruggedraaid door een rechter. Werkgevers proberen dit dan te verkopen als een ‘verstoorde arbeidsrelatie’, maar als de medewerker in kwestie dit kan weerleggen en jij het onvoldoende kan bewijzen, is de kans groot dat de rechter bij een eventuele rechtszaak je dwingt om het ontslag teruggedraaid. Dan heb je pas echt met een ongemakkelijke situatie te maken, die eigenlijk alleen maar kan leiden tot het afkopen van de medewerker om alsnog tot een breuk te komen. En dat gaat niet goedkoop worden.
Pesten herkennen
Het is belangrijk om als werkgever een actieve rol te spelen in het voorkomen en opmerken van pesten op de werkvloer. Dat betekent dat je het ook moet leren herkennen. Dat valt niet mee, omdat het pestgedrag lang niet altijd in het openbaar plaatsvindt. Als je niet oplet, kan het zelfs langzaamaan onderdeel van de bedrijfscultuur worden. Natuurlijk worden er wel eens grapjes ten koste van een ander gemaakt, maar als het altijd dezelfde persoon is, is het geen grap meer. Let op of je ziet dat een medewerker wordt geïsoleerd, door bijvoorbeeld in zijn of haar eentje te moeten lunchen. Maakt een medewerker continu rare fouten? Probeer dan te achterhalen of collega’s bewust informatie achterhouden voor hem of haar. Is een medewerker regelmatig ziek? Praat dan eens met hem of haar om te achterhalen wat erachter zit. Wees een goede werkgever en tolereer pesten op de werkvloer niet!
